Ndryshimet klimatike po zhvendosin boshtin e Tokes

Ndërsa zakonisht supozohet se Toka rrotullohet rreth një boshti të palëvizshëm, shkencëtarët thonë se kjo nuk është aspak e vërtetë.   

Planeti ynë lëkundet dhe tundet ndërsa rrotullohet, duke u zhvendosur afërsisht katër inç në vit në një fenomen të njohur si lëvizje polare. Por, sipas një studimi të ri, ndryshimi i klimës mund ta bëjë efektin më ekstrem. Një studim i NASA-s ka zbuluar se 7.500 gigatonë të akullit të Grenlandës që u shkrinë në oqean gjatë shekullit të 20-të, luajtën një rol të madh në shtyrjen e aksit rrotullues të Tokës. Përveç kësaj, studiuesit zbuluan se tërheqja akullnajore dhe konveksioni i mantelit kontribuojnë gjithashtu në lëvizjen, duke dhënë një pasqyrë të re mbi ndryshimet masive që shkaktojnë që planeti ynë të lëkundet.

Gjatë rrjedhës së shekullit të 20-të, aksi rrotullues i Tokës është zhvendosur me më shumë se 10 metra. Kthimi akullnajor është dukuria në të cilën toka ngadalë kthehet në pozitën e saj origjinale pasi akullnajat shkrihen. Por, puna e re kërkimore tregon se akulli i shkrirë, veçanërisht ai nga Grenlanda, ka një ndikim të rëndësishëm në boshtin lëvizës të Tokës."Shpjegimi tradicional është se një proces, rimarrje akullnajore, është përgjegjës për këtë lëvizje të boshtit rrotullues të Tokës," tha autori kryesor Surendra Adhikari i NAS Jet Propulsion Lab."Ne nuk identifikuam një, por tri grupe procesesh që janë vendimtare dhe një shkrirje e akujnajave globale, sidomos në Grenlandë gjatë shekullit të 20-të." Ekipi analizoi të dhëna që mbulonin tërë shekullin e 20-të, akulli u zvogëlua me rreth 7.500 gigatone. Duke pasur parasysh vendndodhjen e Grenlandës, kjo nuk ka efekt të vogël.

"Ekziston një efekt gjeometrik si përshembull nëse keni një masë që është 45 gradë nga Polin e Veriut, e cila është Grenlanda ose nga Poli i Jugut, si akullnajat Patagoniane, ai do të ketë një ndikim më të madh në zhvendosjen e boshtit të rrotullimit të Tokës sesa një në masë që është e drejtë pranë Polit, "tha bashkë-autor Eric Ivans, i JPL. Në vend të vetëm një gjë që ngre zhvendosjen, studiuesit thonë se ka tre faktorë që duhet të merren parasysh. Studiuesit thonë se kontribuesit e sapo identifikuar mund të na ndihmojnë të vlerësojmë se si proceset afatgjata ndikojnë në lëvizjen polare, dhe se tashmë ndryshimet klimatike mund ta përshpejtojnë atë.

Më të lexuarat