
Makinat autonome do te pajisen me instikte njerezore
Shkencëtarët synojnë të krijojnë makina autonome të pajisur me inteligjencë artificiale që reagon dhe vepron njësoj si një drejtues njeri në rast aksidenti.
Një eksperiment ka kryer hulumtime të moralit njerëzor dhe zgjedhjeve të tyre në një rast aksidenti. Pra në koncept bëhet fjalë për vendimet e një drejtuesi automjeti mbi jetën e njeriut në rast përballje me një aksident. Eksperimenti paraqiste vendime të vështira etike, të tilla si zgjedhja midis jetës së një familjeje prej katër personash që kalonin rrugën dhe një grupi pensionistësh që shkonin në anën tjetër.
Mëdyshje të tilla dhe zgjedhje të kësaj natyre do ti paraqiten në të ardhmen makinave autonome të cilat do të programohen me algoritme që i vendosin një vlerë jetës së njeriut. Dr Edmond Awad, nga MIT Media Lab, i cili është autori kryesor i këti studimi u shpreh: 'Studimi është në thelb duke u përpjekur për të kuptuar llojet e vendimeve morale që makinat pa shofer mund të kenë nevojë të përdorin. Nuk e dimë ende se si duhet ta bëjnë këtë. Ai shtoi, "Ne kemi zbuluar se ka tre elemente që njerëzit duket se e miratojnë më së shumti. Dr Awad shtoi: Preferencat kryesore ishin në njëfarë mase të rëna dakord universalisht. 'Por shkalla në të cilën ata pajtohen me këtë ose nuk ndryshon varet midis grupeve apo vendeve të ndryshme'.
Shkencëtarët në Institutin e Teknologjisë të Massachusetts zhvilluan një seri simulimesh kompjuterike që parashtruan një rast problematik ku një aksident që përfshin një automjet është i afërt. Pjesëmarrësi sheh një makinë që kalon në anën e majtë të një rruge dhe propozohen një sërë opsionesh. Një shembull i provës ishte se makina mund të shmangë një shtyllë prej betoni për të mos pasur pasoja fatale në shëndetin e drejtuesit, ose në rastin tjetër të shtypë këmbësorët të cilët ndodhen të pranishëm dhe rrezikohen nga makina, duke zgjedhur midis vrasjes së njerëzve ose qenve dhe duke zgjedhur nëse fëmijët ose të rriturit duhet të mbijetojnë.
Kategoritë e tjera të hulumtuara nga ekipi janë: preferimi i mosveprimit, kursimi i këmbësorëve, femrat, njerëzit me status më të lartë shoqëror, të rinjtë, më shumë njerëz dhe dhënia prioritet e jetës njerëzore mbi jetën e kafshëve. Hulumtimi synon të ndihmojë dizajnuesit të krijojnë automjete inteligjente që mund të marrin vendime të dyfishta se çfarë duhet të bëjnë në një situatë kur përballen me një aksident. Studiuesit shkruajnë në studim: 'Kurrë në historinë e njerëzimit nuk kemi lejuar një makinë të vendosë në mënyrë autonome se kush duhet të jetojë dhe kush duhet të vdesë, në një fraksion të sekondës, pa mbikëqyrje në kohë reale."
Gjetjet interesante theksojnë se si morali ndryshon në mbarë botën. Përfundimet e studimit do të bëjnë të mundur krijimin e autojeteve autonome të cilat pajisen me inteligjencë artificiale të zhvilluar dhe të aftë të reagojnë njëjtë me ndërgjegjen dhe ndjesitë e një njeriu. Pra synimi është që inteligjencës artificiale dhe automjeteve autonome tu vishen ndjesi reagimi dhe arsyetimi të njëjta me ato të një njeriu, dhe me reagimet e këtij të fundit kur gjendet përpara një aksidenti.
Më të lexuarat








