Secondary Adv

Akujt e Antarktides rrezikojne te shkeputen

Share on Google+

Temperaturat e ngrohta po shkaktojnë tkurrjen e shtresave të akujve të Antarktidës duke ushtruar presion të madh në liqenet sipërfaqësore të cilat rrezikojnë të rrisin nivelin e tyre.   

 

Studimi më i fundit tregon një lidhje midis shkrirjes së akullit sipërfaqësor të shtresave të akulltatë Antarktikut dhe thyerjes së tyre të mëvonshme dhe sugjeron se procesi drejtpërdrejt çon në rritjen e niveleve të detit. 

 

Një ekip hulumtuesish të udhëhequr nga shkencëtarët e Universitetit të Cambridge ka kryer matje për të parë se sa akujt e McMurdo në Antarktikë përkulen në përgjigje të mbushjes dhe rrjedhjes së liqeneve të shkrirë në sipërfaqen e saj. Liqenet e ngrira mund të përmbajnë ujë që peshon 50.000 deri në dy milion ton secila. Gjetjet gjithashtu tregojnë një lidhje midis shkrirjes së sipërfaqes dhe dobësimit të shtresave akullnajore të Antarktikut nëpërmjet një mekanizmi dinamik. Studimi i tyre gjithashtu sugjeron se ndërprerjet e fundit të shtresës së akullit rreth Gadishullit Antarktik mund të jenë shkaktuar nga sasi të mëdha të ujërave të shkrirjes sipërfaqësore të prodhuara nga ngrohja atmosferike. 

 

Ndërsa klima vazhdon të ngrohet gjatë shekullit të ardhshëm, gjithnjë e më shumë shtresat e akullit mund të bëhen të ndjeshëm ndaj përkuljes, krisjes dhe thyerjes. Dr Willis tha se ajo që nuk dihet plotësisht është shkalla në të cilën sipërfaqja e ujit mund të destabilizojë një shtresë akulli, sidomos në verëra më të ngrohta kur prodhohet më shumë ujë i shkrirë. Nëse shtresa e akullit është mjaftueshëm e pjerrët, Dr Willis thotë se uji mund të rrjedhë mbi shtresën e akullit duke lehtësuar çdo paqëndrueshmëri të mundshme. Rreziku vjen nëse uji shkrihet në sipërfaqet e shtresave të akujve për të formuar liqene të mëdha. 

 

Pesha ekstra e ujit do të shtyjë akullin lundrues, duke e bërë atë të zhytet më shumë në det. Pjesa më e madhe e kontinentit është e mbuluar nga akulli Antarktik, i cili është i trashë deri në 4 kilometra dhe përmban akull të mjaftueshëm për të ngritur nivelin global të detit me rreth 58 metra. Për shumicën e kontinentit dhe për pjesën më të madhe të vitit, temperaturat e ajrit janë shumë nën zero dhe sipërfaqja e akullit mbetet e ngrirë. Në muajt e verës, kur temperaturat e ajrit ngrihen më shumë, sipërfaqet e shtresave të akullit janë të ndjeshme ndaj shkrirjes.


Më të lexuarat