
10 ndertimet me te lashta ne bote!
Vendbanimet janë elementë mjaft të rëndësishme të hapësirës gjeografike dhe origjinës sonë. Një pjesë e objekteve më të vjetra në botë janë ende në këmbë, por ato janë në rrezik ne cdo moment.
Shumica e këtyre ndërtimeve neolitike që i kanë mbijetuar kohës janë bërë prej guri dhe janë të vendosura në zonat e banuara në afërsi të detit. Të tjerat janë vetëm ndërtesa të vjetra si shtëpi apo tempujt, disa prej të cilave sfidojnë pikëpamjet tradicionale për qytetërimet e hershme.
Edhe pse shkencëtarët dhe hulumtuesit mund të japin më të mirën e tyre për të vlerësuar moshat e këtyre strukturave, radiokarboni të ofron vetëm një vlerë të përafërt të moshës së këtyre vendeve arkeologjike. Kalibrimi periodik i teknikave të karbonit me testimin e vazhdueshëm të sedimenteve mundëson krahasimin e rezultateve në kushte globale për rreth 52.000 vite të kaluara, duke çuar në një rritje graduale në saktësinë e kësaj teknike me kalimin e kohës.
10. La Hougue Bie, Jersey (Francë)- rreth 3500 para Krishtit
La Hougue Bie është një vend varrimi në ishullin e Jersey, në brigjet e Normandisë, Francë, e cila daton që nga periudha neolitike. Ky objekt është i përbërë nga gurë të mëdhenj që ndoshta janë vendosur duke përdorur platforma të pjerrëta druri dhe rula. Ky vend-varrim është rreth 18.6 metra i lartë dhe ndoshta është përdorur edhe për llojet e tjera të ritualeve dhe ceremonive. Gjatë shekullit të 12-të, ajo u shndërrua nga një vend pagan në një zonë të adhurimit të krishterë.
9. Sechin Bajo, Peru - rreth 3500 para Krishtit
E vendosur në Caral, Peru, Sechin Bajo është një vendbanim që u zbulua në vitin 2008 nga arkeologu Peter Fuchs. Kjo është ndoshta struktura më e vjetër e njohur në Amerikë. Sechin Bajo paraqet shtresat e ndërtesave të ndërtuara në krye të njëra-tjetrës, potencialisht që përfaqësojnë rindërtimin e një territori të sulmuar.
8. Listoghil, Irlandë - rreth 3550 para Krishtit
Gjithashtu i njohur si Carrowmore, Listoghil është një varr masiv i vendosur në anën jugore të Irlandës. Ky vendbanimi është më i madh në Irlandë. Ajo mbulon një sipërfaqe prej rreth 2.4 kilometra katrore. Fillimisht, ky vend u dëmtuar nga aktivitetet e ndërtimit para se punëtorët të kuptonin se zona ishte në fakt një varr i lashtë.
7. West Kennet Long Barrow, Angli - rreth 3650 para Krishtit
Ndodhet vetëm 24 kilometra larg nga Stonehenge legjendarë, West Kennet Long Barrow është një nga varret më të mëdha në tokën britanike. Zona ka një gjatësi prej 100 metrash, 3.4 metra e lartë dhe një gjerësi maksimale prej 24 metrash. Mendohet se të paktën në këtë objekt janë varrosur mbi 46 njerëz, së bashku me objekte të tjera të cmuara.
6. Ggantija, Maltë - rreth 3700 para Krishtit
Ggantija është një tempull megalitik i cili, sipas legjendës lokale, u ndërtua nga një garë e njerëzve gjigante për të adhuruar zotat-pjellorë. Është një vend i ruajtur nga trashëgimia botërore e UNESCO-s, Ggantija është e vendosura në ishullin maltez, Gozo. Këta tempuj janë konsideruar si strukturat më të vjetra prej guri në botë, e ndërtuar qindra vjet para Stonehenge dhe piramidave të Egjiptit.
5. Knap of Howar, Skoci - rreth 3700 para Krishtit
Konsiderohet si një ndër shtëpitë më të vjetra prej guri në Evropën veriperëndimore. Knap of Howar ndodhet në ishullin Westray, në një arkipelag në veri të Skocisë. Ky vendbanim i lashtë përbëhet nga 2 shtëpi në një zonë drejtkëndëshe të plot, me dollape guri, tenda,dhe një pasazh që lidh së bashku dy shtëpitë.
4. Monte d'Accodi, Itali- rreth 4000 para Krishtit
Është ndërtesa e vetme e këtij lloji në Mesdhe, Monte d'Accoddi është e ngjashme me një Ziggurat të vjetër (ndërtesa të vjetra të ndërtuara në Mesopotami ). Piramidë apo tempull ende nuk dihet! Ndodhet në ishullin italian të Sardenjës. Pas përpjekjet fillestare të gërmime të pandërprera në vitin 1958, ky vendbanim ka përfunduari së gërmuari vetëm në vitin 1990, pas gati dy dekadash punë. Natyra e saktë e kësaj strukture ende është e pasigurt për shkak të metodave të saj të ndërtimit, pasi janë të ngjashme me ato të gjetura në Mesopotami të Egjiptit, e cila është shumë afër me Italinë.
3. Tuma Saint-Michel, Francë - rreth 4500 para Krishtit
Gërmuar në mes të viteve 1862-1864 dhe 1900-1907, Saint-Michel Tuma ka përfunduar restaurimin fillestar në vitin 1927, pasi u mbyll për turistët për arsye sigurie.Tuma është një bregore artificiale prej më shumë se 30.000 metra katrorësh.
2. Tuma of Bougon, Francë - rreth 4800 para Krishtit
Një nga kompleksit më të vjetër të varreve në Evropë është e vendosur në Francë. Tuma of Bougon përmban qindra pjesë kockash, skelete dhe objekte varrimi që janë gërmuar me kujdes gjatë viteve. 6 kodrat e lidhura, përbëjnë varrin më të madh të Bougon, rreth 72 metra të gjatë dhe njëra prej ketyre kodrave përmban një dhomë varrimit në një madhësi të konsiderueshme.
1. Barnenez, Francë - rreth 4800 para Krishtit
Një nga objektet më të lashta në botë të varrimit. Është mauzoleun më i madhi në Europë me 11 varre në brendësi. Ky vendbanim është i vendosur në bregun lindor të Francës, pranë Detit të Celtic dhe kanalit Anglez.
Më të lexuarat








