Progres Raporti, Informaliteti pengon biznesin dhe konkurrencen

Informaliteti pengon mjedisin e biznesit dhe konkurrencën, nënvizon KE në Progres Raportin 2024, ku ndër të tjera vlerësohet edhe “kriteri ekonomik”, ku përfshihet disa kapituj.

“Shqipëria ka një nivel të mirë përgatitjeje në zhvillimin e një ekonomie tregu funksionale dhe ka bërë disa përparime në këtë fushë. Rritja ekonomike ka qenë e fuqishme, e ndihmuar nga turizmi i fortë dhe investimet në rritje. Inflacioni vazhdoi të bjerë.

Normat e punësimit dhe aktivitetit u rritën, por papunësia mbeti relativisht e lartë, veçanërisht tek të rinjtë. Performanca fiskale u përmirësua dukshëm me raporte më të ulëta të deficitit dhe borxhit.

Sektori financiar mbeti i qëndrueshëm, përfitueshmëria e bankave u rrit, ndërsa rritja e kredisë u zgjerua. Megjithatë, ndërmjetësimi financiar mbetet i ulët. Një ekonomi e madhe informale pengon mjedisin e biznesit dhe konkurrencën”, thuhet në raport.

Rekomandimet e Komisionit nga viti i kaluar janë zbatuar vetëm pjesërisht dhe mbeten kryesisht të vlefshme. Në vitin e ardhshëm, Shqipëria duhet të:

→ të rishikojë draftin e Strategjisë Afatmesme të të Ardhurave, duke përfshirë masat për rritjen e të ardhurave tatimore si pjesë e PBB-së, ta miratojë atë dhe të sigurojë zbatimin e saj;

→ përmirësimi i analizës së rrezikut fiskal, duke përfshirë ndërtimin e kapaciteteve në departamentin e ri përkatës të Ministrisë së Financave, përgjegjës për të, dhe publikimin e një Deklarate gjithëpërfshirëse të Riskut Fiskal;

→ rritja e transparencës dhe llogaridhënies së ndërmarrjeve shtetërore, duke përfshirë edhe publikimin e raporteve vjetore të performancës financiare;

→ të lehtësojë zbatimin e tubacionit kombëtar të projektit të vetëm (NSPP), duke përfshirë renditjen e projekteve në listë; dhe avancimi i integrimit të partneriteteve publiko-private (PPP) në NSPP.

Shqipëria ka një nivel përgatitjeje për të përballuar presionin konkurrues dhe forcat e tregut brenda BE-së dhe ka bërë disa përparime në këtë fushë, por ka nevojë për përmirësime të mëtejshme në infrastrukturën e arsimit dhe dixhitalizimit.

“Infrastruktura e transportit u përmirësua, por mangësitë në infrastrukturë mbeten dhe dixhitalizimi dhe arsimi kanë nevojë për përmirësime të mëtejshme. Eksportet e shërbimeve (turizmit) u rritën, por eksportet e mallrave mbeten shumë nën potencialin e tyre.

Rekomandimet e Komisionit nga viti i kaluar janë zbatuar pjesërisht dhe mbeten kryesisht të vlefshme. Në vitin e ardhshëm, Shqipëria duhet të:

→ të vazhdojë të përmirësojë dhe të promovojë më mirë sistemin e arsimit dhe aftësimit profesional (AFP) me qëllim rritjen e të diplomuarve nga shkollat ​​e AFP-së dhe për të siguruar që aftësitë e punës të përputhen me kërkesat e tregut të punës;

→ të përmirësojë cilësinë dhe gjithëpërfshirjen e sistemit arsimor dhe të avancojë transformimin e tij dixhital; 

→ forcimi i infrastrukturës dixhitale, duke përfshirë ndërtimin e qëndrueshmërisë kibernetike”.

Shqipëria është mesatarisht e përgatitur në prokurimet publike. Është bërë përparim i kufizuar në përafrimin e kuadrit ligjor për prokurimet publike.

Rekomandimet e Komisionit nga viti i kaluar janë zbatuar pjesërisht dhe mbeten kryesisht të vlefshme. Në vitin e ardhshëm, Shqipëria duhet në veçanti:

→ vazhdimi i përpjekjeve për të përmirësuar procedurat konkurruese të prokurimit;

→ harmonizojnë më tej kuadrin legjislativ me acquis të BE-së në fushën e koncesioneve dhe partneriteteve publiko-private;

→ të sigurojë përputhjen me acquis të BE-së dhe Marrëveshjen e Stabilizim-Asociimit (MSA) në lidhje me marrëveshjet ndërqeveritare të lidhura me vendet e treta në fushën e prokurimit.

Në përgjithësi Shqipëria ka zbatuar pjesërisht rekomandimet e vitit të kaluar në disa fusha, por ka edhe fusha ku thuhet “no progress” në kapitullin e tretë dhe të gjashtë, ku vlerësohet e drejta e themelimit dhe liria për të ofruar shërbime dhe e drejta e shoqërive tregtare dhe jepen rekomandimet për vitin e ardhshëm

“Shqipëria është mesatarisht e përgatitur për të drejtën e vendosjes dhe lirinë për të ofruar shërbime. Nuk është arritur progres në periudhën raportuese. Rekomandimet e Komisionit të vitit të kaluar nuk janë zbatuar dhe mbeten të vlefshme. Në vitin e ardhshëm, Shqipëria duhet të:

→ të fillojë ndryshimi i legjislacionit për të adresuar barrierat ndaj lirisë së vendosjes dhe lëvizjes së lirë të shërbimeve, të cilat u identifikuan në ushtrimin e vetëkontrollit të vitit 2023;

→ të vazhdojë përpjekjet për të harmonizuar legjislacionin e tij me acquis të BE-së dhe për të siguruar kapacitetin e duhur institucional në fushën e njohjes reciproke të kualifikimeve profesionale.

Shqipëria është mesatarisht e përgatitur në fushën e ligjit për shoqëritë tregtare. Nuk është bërë progres në periudhën raportuese. Rekomandimet e Komisionit nga viti i kaluar nuk janë zbatuar dhe mbeten të vlefshme. Në vitin e ardhshëm, Shqipëria duhet të:

→ finalizimi i rishikimit të legjislacionit ekzistues në fushën e ligjit për shoqëritë tregtare për të identifikuar amendamentet e nevojshme për të përfunduar harmonizimin me acquis të BE dhe për të bërë përparim në futjen e ndryshimeve të tilla duke përfshirë përdorimin e mjeteve dixhitale, konvertimet ndërkufitare, bashkimet dhe ndarjet, dhe në inkurajimin e angazhimit afatgjatë të aksionarëve;

→ harmonizojnë më tej kuadrin ligjor për kontabilitetin dhe auditimin me acquis më të fundit të BE-së në këto fusha”./Burimi: Monitor https://monitor.al/progres-raporti-informaliteti-pengon-biznesin-dhe-konkurrencen-rekomandimet-e-zbatuara-pjeserisht/

Më të lexuarat