Tregu i lirë i lë në errësirë bizneset e Kosovës, mbi 90 për qind shkëputen nga rrjeti elektrik
KEDS ka nisur shkëputjen e bizneseve nga rrjeti pasi përfundoi afati për lidhjen e kontratave me furnizues privatë të energjisë.
Fillimi i shkëputjes nga rrjeti
Kompania për Shpërndarjen e Energjisë Elektrike në Kosovë (KEDS) ka nisur procesin e shkëputjes së bizneseve nga rrjeti elektrik pas skadimit të afatit për lidhjen e kontratave me furnizues të licencuar. Deri më tani janë shkyçur qindra nga 1.400 njehsorët e identifikuar, duke përfshirë mbi 90% të tyre.
Sipas vendimit, kompanitë me mbi 50 punonjës ose qarkullim mbi 10 milionë euro në vit nuk mund të furnizohen më nga operatori publik, por duhet të kontraktojnë një nga 22 furnizuesit privatë të licencuar nga Zyra e Rregullatorit për Energji (ZRrE).
Reagimi i bizneseve dhe organizatave
Dhoma Ekonomike e Grave të Kosovës – G7 ka reaguar ashpër ndaj ndërprerjes së furnizimit, duke e konsideruar këtë proces të papërgatitur dhe të dëmshëm sidomos për bizneset në pronësi të grave. G7 thekson se ndërprerja masive ka shkaktuar humbje të të ardhurave, dëmtim të zinxhirit të prodhimit dhe rrezikim të vendeve të punës.
Oda Ekonomike e Kosovës (OEK) ka shprehur shqetësim për ndikimin e vendimit në klimën e investimeve, duke raportuar se ndërprerjet shpesh janë shoqëruar me prani të forcave policore, çka ka krijuar një imazh negativ për investitorët e huaj.
Edhe Dhoma e Tregtisë dhe Industrisë së Kosovës, si dhe Lidhja e Bizneseve të Kosovës (LBK), e kanë cilësuar procesin si arbitrar, të jashtëligjshëm dhe shkatërrues për prodhimin vendor. Sipas tyre, vendimi rrezikon mijëra vende pune, ul prodhimin vendas dhe favorizon importet.
Reagimi i politikës
Partitë politike në Kosovë kanë kritikuar ashpër shkëputjen masive. Lidhja Demokratike e Kosovës (LDK) e ka quajtur procesin “persekutim” dhe i ka kërkuar Prokurorisë Speciale të hetojë ZRrE-në dhe KEDS-in. Ndërsa Partia Demokratike e Kosovës (PDK) e ka cilësuar si “katastrofë kombëtare ekonomike”, duke paralajmëruar se kjo situatë rrezikon mbi 100 mijë familje për shkak të ndërprerjes së furnizimit dhe pezullimit të aktiviteteve të bizneseve.
Liberalizimi i tregut të energjisë në rajon
Liberalizimi i tregut të energjisë në Kosovë është parashikuar që me Ligjin për Energjinë Elektrike të miratuar në vitin 2016, por zbatimi i tij është shtyrë disa herë. Ky proces është i ngjashëm me modelin e ndjekur nga vendet e Bashkimit Evropian që prej fundviteve ’90, me synim rritjen e konkurrencës, efikasitetit dhe sigurisë së furnizimit. Në Ballkanin Perëndimor, procesi mbetet ende në zhvillim. /Monitor(https://monitor.al/tregu-i-lire-i-le-ne-erresire-bizneset-e-kosoves-mbi-90-shkeputen-nga-rrjeti-elektrik/)
