OKB: Izraeli ka kryer gjenocid në Gaza, katër nga pesë aktet janë përmbushur

Një komision hetimor i Kombeve të Bashkuara deklaron se Izraeli ka kryer gjenocid ndaj palestinezëve në Gaza.

Në një raport të ri thuhet se ka arsye të bazuara për të përfunduar se katër nga pesë aktet e përcaktuara si gjenocid sipas të drejtës ndërkombëtare janë kryer që nga fillimi i luftës me Hamasin në vitin 2023:

 

-vrasja e anëtarëve të një grupi,

-shkaktimi i dëmeve të rënda fizike dhe mendore,

-vendosja e kushteve të qëllimshme për të shkatërruar grupin, dhe

-pengimi i lindjeve.

 

Raporti citon deklarata të udhëheqësve izraelitë dhe modelin e sjelljes së forcave izraelite si dëshmi të qëllimit gjenocidal.

 

Ministria e Jashtme izraelite e ka mohuar plotësisht raportin, duke e quajtur "të shtrembëruar dhe të rremë".

 

Një zëdhënës e akuzoi komisionin – i përbërë nga tre ekspertë – se janë “zëdhënës të Hamasit” dhe se mbështeten “tërësisht te gënjeshtrat e Hamasit, të ripërpunuara dhe të përsëritura nga të tjerë”, të cilat sipas tij “janë hedhur poshtë prej kohësh”.

 

Zëdhënësi shtoi: "Në kundërshtim të plotë me gënjeshtrat në raport, Hamasi është pala që tentoi të kryente gjenocid në Izrael – duke vrarë 1,200 persona, duke përdhunuar gra, duke djegur familje për së gjalli dhe duke shpallur haptazi synimin për të vrarë çdo hebre."

 

Forcat izraelite ndërmorën një fushatë në Gaza si përgjigje ndaj sulmit të paprecedentë të udhëhequr nga Hamasi në jug të Izraelit më 7 tetor 2023, ku rreth 1,200 persona u vranë dhe 251 u morën peng.

 

Sipas Ministrisë së Shëndetësisë në Gaza, e drejtuar nga Hamasi, të paktën 64,905 persona janë vrarë nga sulmet izraelite që atëherë.

 

Shumica e popullsisë është zhvendosur disa herë; mbi 90% e banesave janë dëmtuar ose shkatërruar; sistemet e kujdesit shëndetësor, ujit, higjienës dhe kanalizimeve janë shembur; dhe ekspertët e sigurisë ushqimore të mbështetur nga OKB kanë shpallur zyrtarisht një urie në qytetin e Gazës.

 

Komisioni dhe raporti

 

Komisioni Hetimor Ndërkombëtar i Pavarur për Territoret Palestinene të Pushtuara u krijua nga Këshilli i të Drejtave të Njeriut i OKB-së në vitin 2021 për të hetuar të gjitha shkeljet e dyshuara të së drejtës ndërkombëtare humanitare dhe të drejtave të njeriut.

 

Paneli prej tre ekspertësh kryesohet nga Navi Pillay, një ish-komisionere e të drejtave të njeriut në OKB dhe ish-kryetare e tribunalit ndërkombëtar për gjenocidin në Ruandë.

 

Raporti më i fundit i komisionit thotë se autoritetet dhe forcat izraelite kanë kryer katër nga pesë aktet që përbëjnë gjenocid sipas Konventës së Gjenocidit të vitit 1948, ndaj një grupi kombëtar, etnik, racor ose fetar – në këtë rast, palestinezëve në Gaza:

 

Vrasja e anëtarëve të grupit përmes sulmeve ndaj objekteve të mbrojtura; synimi i civilëve dhe personave të tjerë të mbrojtur; dhe vendosja e kushteve që shkaktojnë vdekje;

 

Shkaktimi i dëmeve serioze fizike ose mendore përmes sulmeve të drejtpërdrejta ndaj civilëve; trajtimeve të rënda ndaj të burgosurve; zhvendosjes së detyruar dhe shkatërrimit mjedisor;

 

Vendosja e kushteve të jetesës për të shkatërruar grupin, si: shkatërrimi i strukturave dhe tokës jetike; mohimi i kujdesit mjekësor; bllokimi i ndihmës bazë, ujit, energjisë dhe karburantit; dhuna riprodhuese dhe kushte specifike që prekin fëmijët;

 

Masa për të parandaluar lindjet, përfshirë sulmin e dhjetorit 2023 ndaj klinikës më të madhe të fertilitetit në Gaza, ku thuhet se u shkatërruan rreth 4,000 embrione dhe 1,000 mostra sperme e vezësh.

 

Për të përmbushur përkufizimin ligjor të gjenocidit, duhet të provohet që autori ka vepruar me qëllim të posaçëm për të shkatërruar grupin, tërësisht apo pjesërisht.

 

Komisioni thotë se ka analizuar deklarata nga udhëheqës izraelitë dhe pretendon se presidenti Isaac Herzog, kryeministri Benjamin Netanyahu dhe ish-ministri i Mbrojtjes Yoav Gallant kanë “nxitur kryerjen e gjenocidit”.

 

Sipas tyre, "qëllimi gjenocidal është përfundimi i vetëm i arsyeshëm" që del nga modeli i sjelljes së autoriteteve dhe forcave izraelite në Gaza.

 

Komisioni vë në dukje përdorimin e municioneve të rënda për të vrarë një numër të paprecedentë palestinezësh, sulmet sistematike dhe të gjera ndaj vendeve fetare, kulturore dhe arsimore, si dhe vendosjen e një rrethimi dhe urie ndaj popullsisë së Gazës.

 

Izraeli këmbëngul se operacionet e tij synojnë vetëm strukturat dhe kapacitetet e Hamasit, dhe jo civilët palestinezë. Qeveria izraelite thotë se ushtria e saj vepron në përputhje me të drejtën ndërkombëtare dhe merr masa për të shmangur viktimat civile.

 

"Që më 7 tetor 2023, kryeministri Netanyahu premtoi se do të hakmerrej me… ‘hakmarrje të fuqishme’ ndaj ‘të gjitha vendeve ku Hamasi është vendosur, fshihet dhe vepron, atë qytet të lig, ne do ta kthejmë në rrënoja’," tha Navi Pillay në një intervistë për BBC-në.

 

“Përdorimi i shprehjes ‘qytet i lig’ nënkuptonte se ai e konsideronte të gjithë qytetin e Gazës si përgjegjës dhe objekt hakmarrjeje. Dhe u tha palestinezëve ‘largohuni tani sepse do të veprojmë me forcë kudo’."

 

Ajo shtoi: “Na u deshën dy vite për të mbledhur të gjitha veprimet dhe për të bërë konstatimet faktike, për të verifikuar nëse ndodhën realisht… Janë vetëm faktet që të drejtojnë. Dhe mund të konsiderohet gjenocid vetëm nëse këto veprime janë bërë me atë qëllim të veçantë.”

 

Përgjegjësia dhe pasojat ndërkombëtare

 

Komisioni thotë se veprimet e udhëheqësve politikë dhe ushtarakë izraelitë i atribuohen shtetit të Izraelit, i cili për këtë arsye “mban përgjegjësi për dështimin për të parandaluar gjenocidin, për kryerjen e gjenocidit dhe për dështimin për ta ndëshkuar atë”.

 

Komisioni gjithashtu paralajmëron se të gjitha vendet e tjera kanë detyrimin e menjëhershëm, sipas Konventës për Gjenocidin, për të “parandaluar dhe ndëshkuar krimin e gjenocidit”, duke përdorur të gjitha mjetet në dispozicion. Nëse nuk e bëjnë këtë, mund të konsiderohen bashkëpërgjegjëse. /BBC

Më të lexuarat