Të diplomuarit shqiptarë mbeten me pagat më të ulëta në kontinent, gati sa gjysma e Serbisë
Në një kohë kur hendeku midis arsimit dhe nivelit të të ardhurave mbetet një çështje kyçe në Europë, Shqipëria renditet ndër vendet me diferencat më të theksuara, por me të ardhurat më të ulëta për të diplomuarit universitarë.
Të ardhurat e të diplomuarve në Shqipëri
Sipas raportit “Investing in Education 2025” të Komisionit Europian dhe të dhënave të Eurostat, Shqipëria renditet ndër vendet me të ardhurat më të ulëta për të diplomuarit universitarë:
Një i diplomuar në Shqipëri fiton mesatarisht vetëm 4,348 euro në vit, gati sa gjysma e nivelit të Serbisë.
Megjithatë, diferenca e të ardhurave sipas nivelit arsimor është një nga më të lartat në Europë:
+108% më shumë krahasuar me individët me arsim të ulët.
+54% më shumë krahasuar me ata me arsim të mesëm.
Krahasimi me Bashkimin Europian
Në BE, një diplomë universitare rrit mesatarisht të ardhurat me:
38% krahasuar me nivelin e mesëm.
68% krahasuar me nivelin e ulët.
Sipas Eurostat, të ardhurat neto mediane të disponueshme në BE (të përshtatura sipas madhësisë së familjes) ishin 21,644 euro në vitin 2024.
Me arsim të ulët: 17,517 euro.
Me arsim të mesëm: 21,401 euro.
Me arsim të lartë: 29,490 euro.
Këto të dhëna tregojnë se përfitimi ekonomik nga arsimi i lartë është i pranishëm në të gjitha vendet europiane, por me shkallë të ndryshme.
Diferencat sipas vendeve
Hendeku i të ardhurave midis arsimit të lartë dhe atij të mesëm ndryshon ndjeshëm nëpër Europë:
Më i madh: Turqi (62%), Lituani (57%), Shqipëri (54%), Rumani (51%), Bullgari dhe Mal i Zi (48%).
Më i vogël: Islandë (6%), Norvegji (9%), Suedi (16%), Danimarkë (19%), Austri (15%).
Pesë ekonomitë kryesore të BE-së: Italia (30%), Gjermani (30%), Mbretëria e Bashkuar (33%), Francë (34%), Spanjë (34%).
Trendet rajonale
Europa Lindore dhe Juglindore: Diferencat e të ardhurave sipas arsimit janë më të larta, duke reflektuar varësinë e tregut nga diploma universitare.
Vendet nordike: Diferencat janë më të vogla, falë sistemeve sociale dhe tregjeve të punës më të barazuara.
Europa Perëndimore: Diferenca e të ardhurave është në nivel mesatar, afër mesatares së Eurozonës (31%).
Përfitimi nga arsimi i lartë
Raporti i Komisionit Europian thekson se edhe një vit shtesë arsimimi mund të rrisë të ardhurat e një individi me rreth 7% në Europë. Kjo nënvizon rolin thelbësor të investimit në arsim për mirëqenien ekonomike dhe shanset në tregun e punës.
