Çmimet e eksportit të zarzavateve shqiptare në gusht, rritje vjetore 5.2 për qind

Eksportet bujqësore shqiptare po rriten ndjeshëm si në vlerë ashtu edhe në sasi, ndërkohë që sektori bujqësor në tërësi vijon të përballet me rënie dhe fragmentim të fermave të vogla.

Eksportet e prodhimeve bujqësore shënojnë rritje të fortë në 2025

Teksa sektori bujqësor në vendin tonë është në rënie, eksportet e prodhimeve bujqësore janë rritur si në vlerë, ashtu edhe në sasi gjatë këtij viti. Ky zhvillim lidhet me procesin e strukturimit të bujqësisë, ku shumë ferma të vogla po falimentojnë, ndërsa fermat e mëdha në sera po konsolidohen dhe po e orientojnë prodhimin drejt eksportit.

Nga përpunimi i të dhënave zyrtare të INSTAT, rezulton se çmimi mesatar i eksportit për një kilogram zarzavate është rritur nga 84.6 lekë në gusht 2024, në 89.1 lekë për kilogram në gusht 2025, me një rritje prej 5.2%. Kjo tregon se eksportuesit kanë përfituar si nga zgjerimi i volumit, ashtu edhe nga çmimet më të favorshme në tregjet e jashtme.

Rritje 75% e sasisë dhe 84% e vlerës së eksporteve

Gjatë muajit gusht u eksportuan mbi 5,413 tonë zarzavate, nga 3,089 tonë në të njëjtin muaj të vitit 2024, duke shënuar një rritje prej 75% të sasisë së eksporteve. Në vlerë monetare, eksportet arritën në rreth 482 milionë lekë, krahasuar me 261 milionë lekë në gushtin e kaluar — një rritje vjetore prej 84%. Përveç rritjes së sasisë, rritja në vlerë lidhet edhe me çmime më të mira për prodhimet vendase në tregjet ndërkombëtare.

Aktorët e tregut theksojnë se eksportet janë përqendruar gjithnjë e më shumë në tregjet me çmime më të larta, duke u orientuar drejt kontratave fitimprurëse. Përmirësimet në logjistikë dhe transport drejt BE-së kanë lehtësuar aksesin në tregje më të mëdha dhe më të qëndrueshme.

Cilësia dhe certifikimet ndikojnë në çmime më të larta

Zarzavatet përfshijnë një gamë të gjerë nënproduktesh si domate, speca, kastravecë e bostanorë. Eksportuesit kanë zgjeruar gamën dhe përmirësuar cilësinë e produkteve, përmes standardizimit dhe certifikimit sipas kërkesave të BE-së, duke siguruar çmime më të favorshme.

Rritja e kërkesës për disa produkte specifike, si lakrat dhe frutat bostanore, ka nxitur zgjerimin e eksporteve në tregjet e Bashkimit Evropian.

Zinxhiri i eksporteve dhe infrastruktura logjistike janë përmirësuar ndjeshëm pas pandemisë. Konkurrenca ndërmjet kompanive eksportuese të produkteve të freskëta është shtuar, duke çuar në hapjen e tregjeve të reja në vendet nordike, ku çmimet për produktet e freskëta janë më të larta.

Fermat e vogla në rënie, ndërsa fermat e mëdha konsolidohen

Pavarësisht rritjes së eksporteve, sektori bujqësor ndodhet në vitin e pestë të rënies. Shumë ferma të vogla familjare, bujqësore dhe blegtorale po falimentojnë për shkak të tkurrjes së popullsisë në fshat dhe mungesës së fuqisë punëtore. Shumë prej tyre, që dikur prodhonin për autokonsum, janë kthyer tashmë në konsumatorë të produkteve të importit.

Në të kundërt, bizneset e konsoliduara në sera po përfitojnë nga rritja e kërkesës së huaj për prodhimet shqiptare dhe po zgjerojnë kapacitetet e tyre, duke u bërë shtylla kryesore e eksporteve bujqësore të vendit. /Monitor(https://monitor.al/cmimet-e-eksportit-te-zarzavateve-shqiptare-ne-gusht-rritje-vjetore-5-2/)

Më të lexuarat