Shqipëria, niveli më i lartë i varfërisë në Europë në 2024, rekord Veriu
Eurostat: Shqipëria vijon të kryesojë listën e vendeve europiane me përqindjen më të lartë të popullsisë së rrezikuar nga varfëria dhe përjashtimi social; rajoni i veriut regjistron normën më të lartë.
Të dhënat e Eurostat për 2024
Shqipëria mbetet vendi me përqindjen më të lartë të popullsisë së rrezikuar nga varfëria ose përjashtimi social në Europë edhe gjatë vitit 2024. Sipas raportit më të fundit të Eurostat, rreth 44.7% e popullsisë shqiptare ndodhet në këtë kategori, duke tejkaluar ndjeshëm mesataren e Bashkimit Europian që është 21.4%. Kjo përqindje e lartë e vendos Shqipërinë në krye të renditjes, përpara vendeve të tjera të rajonit si Maqedonia e Veriut, Serbia dhe Bosnja e Hercegovina.
Varfëria, më e theksuar në zonat veriore
Sipas të dhënave, rajoni i veriut të Shqipërisë regjistron normën më të lartë të varfërisë dhe përjashtimit social, ku më shumë se gjysma e popullsisë vlerësohet se jeton në kushte ekonomike të vështira. Faktorët kryesorë lidhen me mungesën e punësimit, infrastrukturën e dobët dhe migrimin masiv të të rinjve drejt zonave urbane ose jashtë vendit. Edhe pse ndihma ekonomike dhe skemat sociale kanë shënuar rritje të lehtë në vlera, ndikimi i tyre në përmirësimin e standardeve të jetesës mbetet i kufizuar.
Ndryshime të vogla në raport me një vit më parë
Krahasuar me vitin 2023, niveli i përgjithshëm i varfërisë ka mbetur pothuajse i pandryshuar. Pavarësisht rritjes së pagës minimale dhe ndihmës financiare për familjet në nevojë, inflacioni dhe rritja e kostove të jetesës kanë neutralizuar efektet pozitive. Eurostat vëren se pjesa më e madhe e familjeve me të ardhura të ulëta përballen me vështirësi në pagesën e ushqimeve bazë, energjisë dhe qirasë.
Situata në rajon dhe mesatarja europiane
Në nivel rajonal, Shqipëria ka diferencën më të madhe me mesataren e vendeve të BE-së përsa i përket rrezikut të varfërisë dhe përjashtimit social. Në BE, përqindja e popullsisë që ndodhet në këtë kategori është 21.4%, ndërsa në vendet e tjera të Ballkanit Perëndimor luhatet nga 29% deri në 38%. Ekspertët e ekonomisë e lidhin këtë hendek me nivelin e ulët të investimeve në zonat rurale dhe mungesën e politikave efektive për rishpërndarjen e të ardhurave.
Nevoja për politika të qëndrueshme sociale
Ekonomistët theksojnë se përmirësimi i situatës kërkon një strategji afatgjatë që përfshin punësim të qëndrueshëm, arsim cilësor dhe rritje të mbështetjes për familjet në nevojë. Ata nënvizojnë se varfëria strukturore në Shqipëri është më e thellë në zonat rurale dhe në komunitetet e izoluara, ku mungon infrastruktura bazë dhe akses në shërbime sociale. Për momentin, vendi vijon të ketë nivelin më të lartë të përjashtimit social në rajon dhe Europë.