Euro në rënie rekord, prek minimumin historik prej 96.6 lekësh
Monedha europiane ka zbritur në nivelin më të ulët të regjistruar ndonjëherë ndaj lekut, duke arritur në 96.6 lekë sipas kursit zyrtar të Bankës së Shqipërisë.
Rënia reflekton ofertën e lartë të Euros në treg dhe kërkesën e dobët për blerje, duke vendosur një tjetër rekord historik në tregun valutor vendas.
Tregu valutor, me ofertë të lartë dhe kërkesë të ulët
Agjentët e tregut valutor shpjegojnë se furnizimi me Euro mbetet i lartë, ndërsa kërkesa për valutë ka rënë ndjeshëm. Si rezultat, kursi ka vijuar rënien me 2.2% në bazë vjetore. Bankat po ofrojnë çmime gjithnjë e më të ulëta në shitje, ndërsa tregu po përballet me një tepricë valutash që nuk po përthithet nga ekonomia reale.
Prurjet valutore lidhen kryesisht me turizmin dhe investimet në pasuri të paluajtshme, por sipas ekspertëve, një pjesë e tyre mund të vijë edhe nga burime informale.
Banka e Shqipërisë nuk arrin ta frenojë rënien
Edhe pse Banka e Shqipërisë ka ndërhyrë vazhdimisht në treg, duke blerë 933 milionë euro vitin e kaluar dhe rreth 800 milionë euro gjatë nëntëmujorit të parë të këtij viti, kjo nuk ka mjaftuar për të ndalur forcimin e lekut. Guvernatori Gent Sejko ka pranuar se tregu mbetet i mbingopur me valutë, çka e bën të vështirë stabilizimin e kursit.
Efektet në ekonomi: inflacion i ulët, por eksport më i dobët
Rënia e Euros e ka bërë më të lirë importin e mallrave dhe ka ndikuar në ruajtjen e niveleve të ulëta të inflacionit gjatë dy viteve të fundit. Megjithatë, ajo ka pasur ndikim negativ në eksportet, duke ulur të ardhurat në lekë të bizneseve që operojnë në tregjet e huaja dhe dobësuar konkurrueshmërinë e tyre.
Ndërkohë, politika fiskale më e shtrënguar dhe suficiti buxhetor, që në fund të 9-mujorit 2025 arriti në 47.1 miliardë lekë, kanë kontribuar në forcimin e monedhës vendase. Pavarësisht kësaj, suficiti është 32% më i ulët se një vit më parë.
Ekspertët: rrezik për ekonominë eksportuese
Ekspertët paralajmërojnë se nëse trendi i forcimit të lekut vijon, mund të cënojë më tej sektorët eksportues dhe investimet që mbështeten në flukset valutore. Ndërkohë, konsumatorët mund të përfitojnë afatshkurtër nga çmime më të ulëta për mallrat e importuara, por pasojat në prodhim dhe punësim mund të ndihen në periudhën afatmesme.
