Ngadalësimi i forcimit të Lekut dhe rritja e vlerës së arit e përmirësuan bilancin e BSH në 2024
Banka e Shqipërisë rikthehet në fitim pas dy vitesh humbjesh, me rezultat pozitiv prej 5.2 miliardë lekësh, falë stabilizimit të kursit të këmbimit dhe rritjes së vlerës së arit monetar.
Fitim pas dy vitesh humbjesh të mëdha
Pas dy vitesh me humbje të ndjeshme, Banka e Shqipërisë e mbylli vitin 2024 me fitim neto prej 5.2 miliardë lekësh. Sipas pasqyrave të audituara financiare, ky rezultat pozitiv vjen pas humbjeve prej 27 miliardë lekësh në vitin 2023 dhe 17.7 miliardë lekësh në vitin 2022. Përmirësimi lidhet kryesisht me ngadalësimin e forcimit të Lekut ndaj valutave të huaja dhe me rivlerësimin pozitiv të arit monetar.
Kursi i këmbimit ndikoi më pak negativisht
Banka e Shqipërisë, që mban rezerva të mëdha në valutë të huaj, kishte pësuar humbje të mëdha në bilanc për shkak të mbiçmimit të Lekut në vitet e fundit. Në vitin 2024, humbjet nga kursi i këmbimit ranë me 63%, në 13.5 miliardë lekë, pasi Euro u zhvlerësua me 5.5% ndaj Lekut, kundrejt 9.1% një vit më parë. Kjo ulje ndihmoi ndjeshëm në përmirësimin e rezultatit financiar të institucionit.
Rritja e çmimit të arit solli të ardhura shtesë
Një tjetër faktor pozitiv ishte rritja e çmimit të arit në tregjet ndërkombëtare. Banka përfitoi 5.7 miliardë lekë nga rivlerësimi i arit monetar, krahasuar me një rezultat negativ prej 128 milionë lekësh në 2023. Së bashku me rritjen e vlerës së letrave me vlerë të borxhit, kjo ndihmoi që të ardhurat gjithëpërfshirëse të arrijnë në 7.7 miliardë lekë.
Kapitali negativ, por në përmirësim
Megjithëse Banka e Shqipërisë vijon të ketë kapital negativ, në vlerën e -9 miliardë lekëve, pozicioni është përmirësuar ndjeshëm nga -16.7 miliardë lekë një vit më parë. Përmirësimi erdhi si rezultat i fitimeve të vitit dhe shtesave në rezervat ligjore, përfshirë krijimin e një rezerve të posaçme për forcimin e kapitalit më 5 mars 2025.
Forcimi i Lekut vijon të mbetet sfidë
Banka vlerëson se edhe pse kapitali neto mbetet negativ, institucionet e saj janë të mirëkapitalizuara në bazë të kapitalit të realizuar. Humbjet nga rivlerësimi i valutave dhe arit janë të përkohshme dhe të varura nga kushtet ekonomike ndërkombëtare. Në fund të vitit 2024, balanca e rezervave të parealizuara të rivlerësimit arriti në 62.4 miliardë lekë, në rritje me 9.5% nga një vit më parë, si pasojë e forcimit të Lekut dhe zhvlerësimit të valutave të huaja.
