6.4 mld lekë për shtatë projekte hekurudhore në 2026, prioritet linja Tiranë–Durrës–Rinas
Qeveria rrit ndjeshëm fondet për transportin hekurudhor, duke e shpallur sektor strategjik për zhvillimin ekonomik dhe integrimin europian.
Qeveria ka planifikuar investime prej 6.4 miliardë lekësh për projekte hekurudhore gjatë vitit 2026, duke i dhënë përparësi modernizimit të rrjetit dhe afrimit të tij me standardet e Bashkimit Europian. Zëvendësministrja e Infrastrukturës dhe Energjisë, Enkela Muçaj, deklaroi në Komisionin për Ekonominë, Punësimin dhe Financat se buxheti për hekurudhën do të vazhdojë të rritet në 10 miliardë lekë në 2027 dhe 11.1 miliardë lekë në 2028, si pjesë e strategjisë afatgjatë për rikthimin e transportit hekurudhor si shtyllë të lëvizjes kombëtare dhe rajonale.
Reforma strukturore dhe ndarja e operatorëve
Muçaj theksoi se sektori hekurudhor është në proces riorganizimi sipas modeleve europiane, me ngritjen e tre autoriteteve të reja: Autoritetit të Sigurisë Hekurudhore, Operatorit Rregullator dhe Autoritetit të Hetimeve Hekurudhore. Një tjetër ndryshim i rëndësishëm është ndarja e Hekurudhës Shqiptare në dy operatorë: një për infrastrukturën dhe një tjetër për shërbimet e pasagjerëve, për të siguruar menaxhim më efikas, transparencë dhe konkurrencë në treg.
Linja Tiranë–Durrës–Rinas, projekti kryesor
Pjesa më e madhe e fondeve të vitit 2026 do të përqendrohet në linjën hekurudhore Tiranë–Durrës–Rinas, një projekt 50 kilometra i konsideruar si modeli më i avancuar i infrastrukturës hekurudhore në vend. Aktualisht po finalizohet sistemi elektrik dhe përgatitet flota e parë me pesë trena elektrikë, ndërsa po vendoset dispeçeria që do të monitorojë linjën 24 orë në ditë. Projekti përfshin trajnimin e personelit dhe ndërtimin e stacionit qendror hekurudhor në Tiranë, që do të shërbejë si nyjë e re e transportit publik dhe simbol i rilindjes së hekurudhës shqiptare.
Projektet e tjera hekurudhore
Ndër projektet që pritet të avancojnë gjatë vitit janë linja Vorë–Hani i Hotit me vlerë 360 milionë euro (30 për qind grant nga BE), Durrës–Rrogozhinë me gjatësi 34 km, Rrogozhinë–Pogradec dhe Rrogozhinë–Vlorë me rreth 140 km gjithsej, Vlorë–Aeroporti i Vlorës me 15 km, si dhe linja lidhëse Sukth–Porto Romano. Po ashtu, planifikohet ngritja e Qendrës së Servisit për mirëmbajtjen e flotës dhe infrastrukturës, e mbështetur financiarisht nga fondet europiane dhe buxheti i shtetit.
Integrimi me rrjetin europian
Zëvendësministrja Muçaj theksoi se objektivi afatgjatë është integrimi i plotë i rrjetit hekurudhor shqiptar me sistemin e transportit europian për të krijuar korridore të qëndrueshme për pasagjerët dhe mallrat. “Hekurudha është jo vetëm investim infrastrukturor, por edhe zhvillim ekonomik e mjedisor. Synojmë një sistem modern, të sigurt dhe efikas që do të ulë kostot e transportit dhe ndotjen,” tha ajo, duke e cilësuar buxhetin e vitit 2026 si një hap të rëndësishëm drejt modernizimit të transportit publik në Shqipëri.
