Rritja e fortë e çmimeve të banesave po reflektohet te qiratë e larta dhe inflacioni
Çmimet e banesave dhe qiratë po rriten me ritme të forta, duke ndikuar dukshëm në inflacionin e strehimit.
Rritja e çmimeve të banesave dhe presioni mbi tregun
Tregu i strehimit në Shqipëri po përjeton rritje të vazhdueshme të çmimeve që prej fundvitit 2020, ndërsa në tremujorin e tretë të vitit 2025 çmimet e banesave kanë arritur nivele historike. Kjo rritje vjen nga kërkesa e lartë e brendshme, investimet e emigrantëve dhe shtrenjtimi i kostove të ndërtimit për shkak të materialeve, pagave dhe faktorëve të tjerë të tregut. Një pjesë e madhe e blerjeve vazhdon të nxitet nga investimet, duke e bërë tregun e banesave më tërheqës se instrumentet tradicionale të kursimit.
Qiratë po rriten me ritme të shpejta dhe po ushqejnë inflacionin
Rritja e çmimeve të banesave po transmetohet me intensitet në tregun e qirave. Banka e Shqipërisë raporton se inflacioni i qirave në tremujorin e tretë ka arritur në 5.8 për qind, trefishi i mesatares së një viti më parë dhe mbi dy herë e gjysmë më i lartë se mesatarja e viteve 2021–2025. Kontributi i qirave në inflacionin total është rritur në 0.8 pikë përqindje, nga 0.3 pikë përqindje në periudhën pararendëse, duke e bërë qiranë një ndër faktorët kryesorë që po nxit inflacionin në vend.
Kërkesa e qëndrueshme dhe faktorët që e mbajnë lart tregun e qirave
Rritja e qirave ndjek natyrshëm rritjen e çmimeve të banesave, pasi nevojiten disa cikle kontratash që çmimet të përshtaten me tregun. Përveç presionit të ofertës, kërkesa mbetet e fortë në qytetet e mëdha për shkak të flukseve të brendshme të popullsisë, rritjes së numrit të studentëve dhe pranisë së shtuar të punëtorëve të huaj, të cilët shtojnë presionin mbi kapacitetet ekzistuese të strehimit. Edhe pse më të moderuara se rritja e çmimeve të banesave, qiratë po shfaqin ritmet më të larta historikisht në vitin 2025, duke sinjalizuar një ngushtim të mundshëm të hendekut mes dy tregjeve.
Efektet në inflacion dhe pritshmëritë për muajt në vijim
Analiza e Bankës së Shqipërisë tregon se kontributi i qirave në inflacion pritet të mbetet i lartë, pasi ato lëvizin më ngadalë se shërbimet e tjera dhe kanë një inerci më të fortë. Kërkesa e lartë në tregun urban dhe çmimet e banesave që vazhdojnë të rriten krijojnë kushtet për një presion të qëndrueshëm. Kjo dinamikë po ndikon inflacionin e përgjithshëm dhe ka potencial të ndikojë edhe politikat makroekonomike, duke e vendosur tregun e strehimit në një fazë më të ndërlikuar.
