Inflacioni bazë frenoi në nëntor, por ngelet sipër inflacionit të shportës së plotë të konsumit
Pas disa muajsh rritjeje gjatë vitit 2025, inflacioni bazë shënoi një rënie të lehtë në nëntor, duke sinjalizuar një zbutje të përkohshme të presioneve mbi çmimet.
Rënie mujore, por rritje vjetore
Sipas të dhënave të Bankës së Shqipërisë, inflacioni bazë zbriti në nivelin 2.98% në muajin nëntor, nga 3.13% që ishte në tetor, niveli më i lartë i shënuar në pothuajse dy vitet e fundit. Megjithatë, në krahasim vjetor, inflacioni bazë mbetet në rritje, pasi një vit më parë ndodhej në nivelin 2.34%.
Diferencë me inflacionin total
Inflacioni bazë vijon të jetë dukshëm mbi inflacionin zyrtar të matur për të gjithë shportën e konsumit. Sipas INSTAT, inflacioni në nëntor ishte 2.1%, niveli më i ulët i tetë muajve të fundit. Ky nivel i ulët i inflacionit total lidhet kryesisht me ndikimin e përbërësve më të luhatshëm të shportës, veçanërisht mallrat e importit.
Ndikimi i kursit të këmbimit
Inflacioni i ulët i importuar është ndikuar pjesërisht edhe nga forcimi i Lekut në kursin e këmbimit. Monedha vendase ka vijuar të forcohet ndaj euros dhe valutave të tjera kryesore edhe gjatë vitit 2025, ndonëse me ritme më të moderuara krahasuar me vitet e mëparshme.
Çfarë përfaqëson inflacioni bazë
Inflacioni bazë llogaritet mbi një nënshportë që përfaqëson rreth 69.6% të Indeksit të Çmimeve të Konsumit dhe përjashton produktet me luhatshmëri të lartë, si ushqimet dhe energjia. Ky tregues synon të pasqyrojë më qartë tendencat afatgjata të çmimeve dhe për këtë arsye monitorohet vazhdimisht nga Banka e Shqipërisë.
Tregues të tjerë bazë në rënie
Edhe inflacioni bazë neto pësoi rënie në nëntor, duke zbritur në 3.26% nga 3.5% në tetor, por mbetet më i lartë se niveli prej 2.22% i një viti më parë. Ky tregues përjashton edhe ushqimet e përpunuara dhe mbulon rreth 44.6% të shportës së IÇK-së. Ndërkohë, inflacioni që përjashton të gjitha produktet ushqimore dhe energjetike ra në 3.12%, nga 3.36% një muaj më parë.
Parashikimet për vitin 2026
Këshilli Mbikëqyrës i Bankës së Shqipërisë vlerëson se presionet afatmesme të inflacionit po afrohen gradualisht drejt objektivit prej 3%. Sipas parashikimeve, inflacioni pritet të rikthehet në këtë nivel gjatë tremujorit të dytë të vitit 2026, i mbështetur nga stabilizimi i çmimeve në tregjet ndërkombëtare, moderimi i mbiçmimit të Lekut dhe qëndrueshmëria e rritjes ekonomike.
