Problemet qe po has sot tregu i mobilierise

Industria e mobilierisë po përjeton një ekspansion falë përparimeve teknologjike, zhvendosjes së kërkesave të konsumatorëve dhe rritjes së konkurrencës. 

Mirëpo, panorama nuk është e njëjtë për të gjithë. Ndërsa bizneset e mëdha ‘ankohen’ për rritjen e importeve të mobilieve, aktorët e vegjël të tregut tkurren nga konkurrenca e pandershme. Në një botë ku tendencat ndryshojnë shpejt, konsumatorët në të gjitha tregjet po zhvendosin modelet e tyre të blerjes larg produkteve të standardizuara dhe të gatshme, në favor të prodhimeve shumë të personalizuara ose plotësisht të besueshme, që shprehin stilet e tyre individuale dhe unike. Kjo tendencë e re po përqafohet në Shqipëri, me ritme më të ngadalta se kudo në botë, por po shihet fryma e re në sektorin e mobilierisë. Ndërtimi, shtimi i hapësirës për zyra, investimi në pronë imobiliare për rishitje, të gjitha këto kanë ndikuar në zhvillimin e tregut. Ndërsa flasim për rreth 1500 kompani të licencuara në të gjithë Shqipërinë, edhe importet e produkteve të mobilerisë kanë shënuar rritje të ndjeshme vitet e fundit. Po çmimet? Sipas aktorëve të tregut, shqiptarët duan të bëjnë pazar, por janë të shumtë ata që e mobilojnë shtëpinë nga zero, “pa iu dridhur dora”.

Aktorët e tregut pohojnë se, kërkesa është në rritje për prodhuesit, të cilëve u specifikohen produkte unike të një mobilieje me porosi që askush tjetër nuk i ka. Sipas tyre, tregu i mobilierisë vitet e fundit ka ndryshuar nga dy tendenca të mëdha, interneti dhe blerjet online. Prirja e parë është efekti i jashtëm që një brez i ri influencues ka në ndryshimin e shijes së konsumit dhe tendencave të stilit. Ndryshe nga epoka para internetit ku tendencat e konsumit lindin nga filmi, televizioni, gazetat apo revistat, influencuesit më të mëdhenj sot gjenden në platformat e rrjeteve sociale – nga blogerët e YouTube që shfaqin videot e tyre të fundit të blerjeve, të cilat nxisin zili dhe fotografitë e personazheve të ndryshme publikë të ngarkuara në Instagram. Falë aftësisë së përbashkët të platformave të rrjeteve sociale, konsumatorët po ndjekin këta ndikues, po adoptojnë prirje të reja dhe drejtime stilesh ndryshe nga më parë. Ashtu sikurse ka konsumatorë që luajnë vetë rolin e hulumtuesit dhe shkojnë pranë një mobilierie me plan shumë të qartë të kërkesës që kanë për mobilim. 

Numri i mobilierive në vend

Sipas statistikave në vendin tonë, të bërë të ditura gjatë Panairit të Mobilierisë këtë vit, mendohet se ushtrojnë aktivitetin rreth 1470 kompani, me mbi 7000 të punësuar. Por, aktorët e tregut pohojnë se shifrat janë më të larta se kaq. Referuar shifrave të Albanian Construction Portal, numri i tyre shkon mbi 100, vetëm në Tiranë e Durrës (të licencuara). Bizneset kryesore të kontaktuara nga “Monitor” pohojnë se në vitet e bllokimit të lejeve të ndërtimit pati një ngërç, ku një pjesë e mirë e bizneseve falimentuan, ndërsa tre vitet e fundit pati sërish zgjerim, nga ku është shumë e lehtë të pohosh tregu është mbingopur, në të gjithë hallkat e sektorit. 

Importet

Ecuria e sektorit të mobilierisë në Shqipëri ka qenë në rritje vitet e fundit, pasi pësoi tkurrje në vitin 2013 nga kriza. Por, përfaqësues nga mobilieri Klevi në Tiranë thonë që aktiviteti i prodhimit të mobilieve ka qenë stabël vitet e fundit. Sipas të dhënave nga Dogana, importet e mobilieve u rritën me 1.5 herë nga viti 2013 në 2017-n. Në vlerë, mobiliet e importuara ishin 7.4 miliardë lekë. Krahasuar me një vit më parë, importet e mobilieve panë rritje 10%. Sipas aktorëve të tregut, rritja është nxitur kryesisht për shkak të rritjes së ndërtimeve. Ekspertët e tregut pohojnë se shtimi i lejeve të ndërtimit në Tiranë vitet e fundit shkon bashkë me rritjen e kërkesës për mobilimin e apartamenteve të shitura.

Ndërtimi nxit kërkesat për mobilie

Sektori i ndërtimit po jeton ditë të mira, për shkak të numrit të madh të lejeve që po jepen në qytetet kryesore për të ndërtuar. Sipas të dhënave të INSTAT në 6-mujorin e parë të vitit, numri i lejeve të dhëna për ndërtim arriti në 498, me një rritje prej 65% në krahasim me 6-mujorin e vitit të kaluar. Rritja më e madhe shihet të jetë në Bashkinë e Tiranës, ku u dhanë gjithsej 164 leje në 6-mujorin e parë, me një rritje 61% në raport me vitin e kaluar. Ato zunë 33% të numrit të përgjithshëm të lejeve të dhëna në të gjithë territorin e vendit. Vetëm në tremujorin e dytë 2018 janë miratuar gjithsej 270 leje ndërtimi për ndërtesa të reja, nga 197 leje të miratuara në 3-mujorin e dytë 2017, duke shënuar rritje prej 37,1%.

Sipas INSTAT, sipërfaqja e lejeve të ndërtimit miratuar për ndërtesa të reja, në 3-mujorin e dytë 2018, është rreth 292.895 metër katrorë, nga rreth 229.387 metër katrorë miratuar në tremujorin e dytë 2017, duke shënuar rritje prej 27,7%. Vlera e përafërt e lejeve të ndërtimit miratuar për ndërtesa dhe punime inxhinierike, në tremujorin e dytë 2018, është 11.4 miliardë lekë, nga 14.1 miliardë lekë, miratuar në tremujorin e dytë 2017, duke shënuar rënie prej 19,1%. Sektori i ndërtimit i është rikthyer ciklit rritës në dy vitet e fundit, si rrjedhojë e rigjallërimit të lejeve të ndërtimit. Në vitin 2017, në të gjithë vendin janë dhënë 819 leje ndërtimi, me rritje prej 88.3% ose 384 leje më shumë. Sipas menaxherit të mobilierisë ABA, dy vitet e fundit në Tiranë kanë pasur rritje të numrit të porosive, që sipas tyre vinin kryesisht nga familje apo çifte të reja që sapo kishin blerë një apartament. Sipas tij, ka pasur zona të caktuara në kryeqytet ku porositë kanë shënuar bum dhe që vite më parë, nuk kanë qenë zona të banuara. Shembulli që menaxheri i ABA jep për “Monitor” është zona që njihet si ish-Aviacioni, ku ndërtimet e shumta kanë nxitur porositë për mobilie.

Zyrat

Arredimi i zyrave dhe lokaleve, në përgjithësi, sipas aktorëve në treg mbështetet në bizneset vendase të prodhimit të mobilierive, duke qenë se punimi i përshtatet kërkesës së klientëve, ndërsa mobiliet e importuara vijnë sipas një modeli standard. Tendenca i ka dhënë hov nxitjes së sektorit vendas, ku një pjesë e madhe e mobilierive në vend janë të orientuar drejt produkteve specifikisht për zyra dhe kompani të ndryshme. 

Imobiliaret

Me shtimin e ndërtimit dhe rritjen e transaksioneve të banesave, vjen dhe nevoja për mobilim. Aktorët e sektorit imobiliar në vend tregojnë se kanë raste që blerja e apartamenteve realizohet për përdorim nga klienti, ka edhe raste që blerja bëhet vetëm për arsye investimi. Në rastin konkret, blihen apartamente, kryesisht nga profesionistë si arkitektë, të cilët mobilojnë shtëpitë dhe e rishesin, si formë investimi. Kjo tendencë, kryesisht që përfshin apartamente të vogla, nxit zhvillimin e prodhimit të mobilierive, të cilat kryesisht porositen nga bizneset vendase, të personalizuara. 

Konkurrenca e pandershme

Menaxheri i Kompanisë Shaga pohon për “Monitor” se në sektorin e mobilierisë ka nevojë emergjente për të shtuar kontrollin, pasi informaliteti është shumë i lartë. Sipas tij, individët punojnë në kushte minimaliste dhe konkurrojnë në treg me çmime tepër të ulëta, shpeshherë edhe me produkte jocilësore. Të gjithë bizneset me vite përvojë në këtë sektor në Shqipëri, përveç informalitetit, kanë përballë dy problematika të mëdha – me konkurrencën dhe me zhvlerësimin e punës së prodhuesit. “Po shtohet konkurrenca pa kritere, të cilat nuk i përmbushin kushtet për të qenë në treg. Me zhvlerësim të punës së prodhuesit kuptohet tendenca për ulje të vazhdueshme të çmimeve të tregut, gjë që nënkupton rënien drastike të nivelit të fitimeve. Puna e prodhuesit shqiptar zhvlerësohet nga produktet e importit, shqiptarët ende nuk e dinë diferencën, përkundrazi, shikojnë vetëm çmimin”, – thotë menaxheri i Shaga./Monitor

Më të lexuarat