National Geographic, bunkeret ne Shqiperi marrin jete duke u kthyer ne muze ose kafene
Numri i bunkerëve ushtarakë të shpërndarë anembanë Shqipërisë varion nga rreth 175,000 deri në 750,000. Bunkerët u ndërtuan gjatë Luftës së Ftohtë, në vitet 1970 dhe 1980, nga një regjim i diktatorit komunist Enver Hoxha, i cili sundoi nga viti 1944 deri në vitin 1985.
Qytetarët i shohin bunkerët e sotshëm si përkujtues të dhimbshëm të një të shkuare të vështirë. Sidoqoftë, shqiptarët, të shkathët nga natyra, po e shndërrojnë skenarin dhe po u japin objekteve jetë të re si restorante, bare, kafene, madje edhe si muze. "Numri i madh i bunkerëve tregon se si ishte militarizuar Shqipëria gjatë sundimit të Hoxhës", thotë Vjeran Pavlaković, profesor i Studimeve Kulturore në Universitetin Kroat të Rijekës. Pavlakovic fokusohet në kujtesën kolektive në Ballkan. "Në vend që të investonin në arsim dhe zhvillim ekonomik, regjimi i shfrytëzoi burimet për t'u izoluar. Megjithatë, Shqipëria postkomuniste është treguar e gatshme të përqafojë ndërhyrje të guximshme për t'u marrë me këtë trashëgimi arkitekturore, për të ruajtur trashëgiminë dhe për ta përdorur në një mënyrë novatore ".
Shembuj të këtyre përpjekjeve inovative mund të gjenden në të gjithë vendin. Duke filluar nga një bunker sallon tatuazhi në Shkodër, në një dyqan mish viçi i grirë në Kavajë dhe një hotel me 20 dhoma në bregun e Golemit. Në Tiranë, kryeqyteti i Shqipërisë, ka dy muze që kanë vepruar si bartës të standardeve për konceptin e ndryshimit. Bunk'Art, bunkeri atomik i Hoxhës, ka pranuar më shumë se 70,000 vizitorë gjatë dy muajve të parë, i cili u hap në vitin 2014. Ai u transformua në një atraksion turistik.
