Nje dore robotike qe kap gjallesat e rralla ujore
Oqeanet tona janë shtëpi për grupe të ndryshme të gjallesave ujore dhe një numër i madh i tyre ende nuk është zbuluar.
Për të ndihmuar në kërkimin e këtyre krijesave interesante, hulumtuesit kanë zhvilluar një pajisje robotike të aftë për të kapur madje edhe gjallesat më delikate të detit të thellë, proçes të cilin e bën të mundur përmes një dore të palosshme dhe të njëanshme. Futja e dorës robotike tredimensionale rrotulluese (RAD), një pajisje me 12 sipërfaqe të zhvilluara nga hulumtuesit në Institutin Wyss për Inxhinierinë Biologjike të Frymëzuar në Universitetin e Harvardit dhe gjithashtu disa institucione të tjera. Kur dora e RAD-it është plotësisht e zgjatur, nuk duket shumë, sidomos për një krijesë që nuk dyshon për të notuar aty. Por kur ajo del në vetvete, RAD formon një kafaz tredimensional, duke zënë brenda kafshë të ndryshme.
Ajo çfarë është më e rëndësishme, pajisja e kontrolluar me levë e kryen detyrën pa i shkaktuar asnjë lloj dëmtimi në organizmin a gjallesave ujore të cilat arrin të kapë. RAD-i ka për qëllim që tu sigurojë biologëve detarë mundësinë për një mënyrë jo invazive në ndihmë të nxjerrjes së mostrave për zbulim dhe analizë. Detajet e kësaj makine të re të shquar janë botuar në Science Robotics. Është vlerësuar se rreth një milion specie janë ende në pritje për t'u zbuluar në oqeanet e planetit tonë, veçanërisht në thellësi të zonave të mesme detare. Shumë prej këtyre kafshëve ujore të pazbuluara janë xhelatinoze dhe, si rezultat, janë shumë të brishta. Teknikat e kapjes konvencionale, si rrjeta, shpesh shkatërrojnë këto organizma. Gjithashtu, këto kafshë të buta janë të vështira për t'u kapur me pajisjet nëntokësore ekzistuese. Kjo është ajo ku RAD mund të ndihmojë. "Ne i afrohemi këtyre kafshëve sikur të ishin vepra arti", tha një bashkëautor studimi David Gruber, një biolog në Universitetin e Qytetit të Nju Jorkut, në një deklaratë të dhënë për media të ndryshme. Gjithashtu ai shton që do të përdorin mjete më inovative në dispozicion.
Këto organizma të thellësisë së detit, disa që janë mijëra vjeçare, meritojnë të trajtohen me një butësi të ngjashme kur ne ndërveprojmë me ta, vazhdoi gjatë fjalës së tij Gruber. RAD përbëhet nga pesë "fleta" polimeri të shtypura në 3 D që janë bashkangjitur në një seri të nyjeve rrotulluese. Një motor i vetëm lejon që struktura e tërë të rrotullohet rreth nyjeve të saj dhe të paloset në një kafaz të zbrazët me 12 anë. Studiuesit eksperimentuan me disa forma të ndryshme, por versioni 12-anë rezultoi të ishte më i mirë në veprim. Pajisja robotike u testua për herë të parë në Akuariumin Mystic në Mystic, Connecticut, ku ai kapi me sukses dhe lëshoi ​​një kandil deti. Pas disa rregullimeve të lehta, RAD u bashkangjit në një automjet nënujor dhe u dërgua në Canyon Monterey jashtë brigjeve të Kalifornisë. Gjatë testeve të kryera me të, pajisja robotike për botën nënujore, e kontrolluar nga distanca arriti të kapë dhe lëshojë ​​gjallesa nënujore si kallamar, oktapod dhe kandil deti. RAD është testuar në thellësi prej 700 metrash, por prototipi është projektuar për të punuar në thellësi akoma më të mëdha, deri në 11 kilometra pa shpërthyer nga presioni intensiv i ujit.
Dizajni i modelit RAD është i përsosur për mjedisin e vështirë të oqeanit të thellë, sepse kontrollet e tij janë shumë të thjeshta, kështu që ka shumë pak elemente që mund të thyhen. Është gjithashtu modulare, kështu që nëse diçka shkelet, thjesht mund ta zëvendësojmë atë pjesë dhe ta dërgojmë mostrën përsëri në ujë, tha autori i parë Zhi Ern Teoh, një inxhinier mekanik në Cooper Perkins."Ky dizajn i palosjes është gjithashtu i përshtatshëm për t'u përdorur në hapësirë, e cila është e ngjashme me oqeanin e thellë në atë se është një mjedis i ulët gravitacional dhe i papërshtatshëm që bën të mundur që çdo pajisje të jetë sfiduese." Studiuesit po punojnë tani për një punë më të qëndrueshme dhe duke krijuar mundësinë për RAD që të përdoret edhe në detyra më komplekse nënujore, të tilla si gjeologjia detare dhe madje edhe projektet e ndërtimit. Duke parë përpara, RAD mund të pajiset me kamera të integruara, sensorë prekje, madje edhe teknologji të sekuencimit të ADN-së. Pra, përveç kapjes së krijesave të detit, RAD përfundimisht mund të jetë në gjendje të kryejë hulumtimet e veta në këtë fushë.
Më të lexuarat
