Ndotja e ajrit po shkurton jetegjatesine

Njerëzit anembanë botës po humbasin vite nga jeta e tyre për shkak të ndotjes së ajrit, pasi sipas studimit të fundit ndotja është duke ulur ndjeshëm jetëgjatësinë.   

Një studim i ri nga Instituti i Politikave të Energjisë në Universitetin e Çikagos (EPIC) zbuloi se ndotja merr mesatarisht 1.8 vite jetë nga njerëzit anembanë globit. Organizata Botërore e Shëndetësisë (WHO) lëshoi ​​udhëzime mbi një dekadë më parë duke sugjeruar nivelet maksimale 'të shëndetshme' të ndotjes së ajrit, por që nga tani, pothuajse çdo vend me të ardhura të ulëta dhe të mesme janë 'të sëmurë'. 

Efektet e ndotjes janë më shkatërruese në qytetet më të mbushura me njerëz, pra në vendet më të populluara si India dhe Kina. Edhe amerikanët do të jetonin më gjatë në qoftë se vendi do të ishte në përputhje me rekomandimet e Organizatës Botërore të Shëndetësisë për sa i përket ndotjes, por kanë arritur të kthejnë rreth një vit e gjysmë jetë, një periudhë e papërfillshme, në sajë të politikave për të pastruar ajrin, u tha në raport. Nëse e keni vizituar ndonjëherë një qytet të ndotur, si New York City, Los Anxhelos apo Pekini, atëherë ndoshta keni ndjerë efektet e ndotjes së ajrit, edhe pse ju nuk e dini se ishte ky shkaku. 

Copa të vogla të materies që fluturojnë në ajër e bëjnë ajrin më të trasha dhe irritojnë mushkëritë tuaja. Kjo, nga ana tjetër, e detyron zemrën tuaj të punojë më shumë për të vazhduar të funksionojë. Ju mund të vëreni vështirësi në frymëmarrjen tuaj edhe pasi keni ecur në distanca të shkurtra, ose edhe të kolliteni shpesh në ditë të këqija. Qytetet me zona të rëndësishme industriale janë veçanërisht të vështira për ata që vuajnë nga astma, fëmijët e vegjël, të moshuarit dhe ata që u duhet të qëndrojnë jashtë për periudha të gjata kohore. Ndotja e ajrit, dhe në veçanti, lënda e hollë e grimcave që depërton në mushkëri dëmton qelizat tuaja, ndalon mushkëritë tuaja nga marrja e oksigjenit të nevojshëm, dhe dobëson aftësinë e sistemit imunitar për të luftuar infeksionin. 

Mendohet që ndotja e ajrit të kontribuojë në 6,7 për qind të vdekjeve në botë dhe është përgjegjës për shtatë milionë vdekje vjetore, sipas të dhënave të OBSH. Këto vdekje të hershme ulin jetëgjatësinë globale, e cila tani ka rënë në 69 vjet për meshkujt dhe 71.1 vjet për femrat. Në nivelet më të larta, "kryeqyteti botëror i smogut", Los Anxhelos, është përmirësuar aq shumë saqë banorët e saj kanë rritur jetëgjatësinë e tyre me dy vjet, njujorkezët dhe Chicagoanët kanë marrë dy vjet mbrapa, dhe banorët e zonës së Uashingtonit, DC, tre. Në total, SHBA-të kanë rifituar 325 milion vjet jetë në sajë të përmirësimit të cilësisë së ajrit. 

Kina, një titan tjetër i industrisë, ishte shumë më i ngadalshëm për të marrë standarde për të kufizuar ndotjen. Por në vitin 2013, një raport zbuloi se njerëzit në pjesën më të ndotur të Veriut të Kinës po vdisnin pesë vjet më parë sesa homologët e tyre jugorë. Një vit më vonë, Kryeministri kinez deklaroi 'një luftë për ndotjen'. Me qindra miliarda dollarë investimesh pas përpjekjes, Kina synonte të zvogëlonte grimcat e materieve me 10 përqind deri në 2017.   

Deri në vitin 2016, ndotja e ajrit u zvogëlua me 12 përqind dhe qytetarët kinezë fituan 1.2 vjet jetë. Përkundër këtij progresi, Kina dhe India ende shohin humbjen më të madhe të viteve të pritshme të jetës. Së bashku, ato përbëjnë rreth 73 për qind të totalit të viteve të humbura të botës për shkak të ndotjes së ajrit, sipas raportit të ri. 

Më të lexuarat