Malaj: Rritje e përmuajshme e pensioneve, pagat e administratës do indeksohen çdo 2 vjet

06-11-2025

Projektbuxheti 2026 sjell rritje mujore të pensioneve, indeksim bienal të pagave në administratë dhe rritje graduale të pagës minimale.

Parametrat kryesorë të buxhetit dhe prioritetet

Ministri i Financave Petrit Malaj prezantoi projektbuxhetin 2026 me 886.7 miliardë lekë shpenzime publike, duke vënë në qendër kapitalin njerëzor dhe mirëqenien sociale. Ai theksoi katër shtylla themelore: rritje ekonomike të qëndrueshme, konsolidim fiskal, mirëqenie sociale dhe përshpejtim të integrimit europian, duke nënvizuar se reformat bazohen në stabilitetin makroekonomik dhe fiskal.

Reforma e pensioneve: rritje mujore 2026–2029

Malaj njoftoi se nga 1 janari 2026, përtej indeksimit vjetor, pensionet do të rriten në mënyrë mujore deri në fund të mandatit. Synimet janë: pensioni urban me vite të plota në 40 mijë lekë nga 27,350 lekë; pensioni urban i pjesshëm mesatarisht në 22 mijë lekë nga 15,850 lekë; pensioni rural në 18 mijë lekë nga 11,500 lekë; pensioni familjar në 18 mijë lekë nga 11,400 lekë; pensioni i invaliditetit në 30 mijë lekë nga 20 mijë lekë. Sipas tij, kjo rritje trevjeçare është e domosdoshme dhe reflekton konsolidimin ekonomik.

Paga minimale dhe indeksi i pagave në administratë

Qeveria parashikon rritjen e pagës minimale me 10 mijë lekë nga 1 janari 2026, në 50 mijë lekë, me objektiv 60 mijë lekë në 2028 dhe 70 mijë lekë në 2029. Për herë të parë do të nisë indeksimi i pagave të administratës publike një herë në dy vjet, me rritje më të lartë për sektorët mbështetës dhe kategori të tjera. Kostoja e rritjes së pagës minimale dhe e indeksimit llogaritet rreth 10 miliardë lekë, duke prekur mbi 144 mijë punonjës qendrorë dhe vendorë.

Të ardhurat buxhetore dhe politika fiskale

Të ardhurat e vitit 2026 projektohen 823.1 miliardë lekë (29.6% e PBB-së), rreth 52.9 miliardë lekë më shumë se plani i rishikuar i 2025. Burimet kryesore të rritjes janë rreth 13.6 miliardë lekë nga politikat e reja tatimore e buxhetore, 20.9 miliardë lekë nga rritja ekonomike dhe 12.3 miliardë lekë nga masat e Strategjisë Afatmesme të të Ardhurave. Paketa Fiskale 2026 nuk parashikon rritje taksash apo taksa të reja, por synon lehtësira për biznesin, fermerët dhe qytetarët, përfshirë kompensimin e TVSH-së për fermerët me normë 10%, rivlerësimin e pasurive të paluajtshme me normë 5% përgjatë 2026 dhe zbatimin e “Paqes Fiskale”.

Investimet publike dhe sektori social

Investimet publike do të jenë 6.5% e PBB-së, me fokus në projektet e Planit të Rritjes së BE-së për Ballkanin Perëndimor. Arsimi do të financohet me 89.8 miliardë lekë (3.2% e PBB-së), duke përfshirë tekste falas 1–9 për rreth 220 mijë nxënës, tekste falas për 15 mijë në arsimin e mesëm nga shtresa në nevojë, bursa/kuota ushqimore për 4,000 nxënës me nevoja të veçanta dhe transport falas për 35,000 nxënës e 13,500 mësues. Shëndetësia do të ketë 81.2 miliardë lekë (2.9% e PBB-së), me rritje 4.9 miliardë lekë, duke financuar rimbursimin e barnave për rreth 400 mijë pacientë, shtesë 1.5 miliardë lekë për barnat onkologjike, paketa spitalore (përfshirë trombektominë), unifikimin e vjetërsisë në punë për personelin dhe rikonstruksione spitalore e qendra shëndetësore, si dhe programin kombëtar të vaksinimit për 180,000 fëmijë dhe 280,000 qytetarë.

Mbrojtja sociale dhe bujqësia

Mbrojtja sociale arrin 257.3 miliardë lekë (9.2% e PBB-së), me shpenzime për papunësinë 1 miliard lekë, ndihmën ekonomike dhe aftësinë e kufizuar 23.9 miliardë lekë, 1.5 miliardë lekë për ish-të përndjekurit dhe 2.3 miliardë lekë për Bonusin e Bebeve. Bujqësia financohet me rreth 16.3 miliardë lekë, me masa mbështetëse për rreth 15,000 përfitues 2026–2028, 30,000 përfitues nga skema e naftës në 2026, 300 përfitues nga grantet në fermë dhe 2.6 miliardë lekë për ujitje e kullim (1.1 miliardë lekë mbështetje direkte për bashkitë).

Mbrojtja, infrastruktura dhe energjia

Sektori i mbrojtjes do të përfitojë 2.12% të PBB-së në 2026, në përputhje me objektivin e NATO-s për të arritur 3.5% të PBB-së deri në 2035, me rreth 10.2 miliardë lekë më shumë se 2025. Shpenzimet për infrastrukturën dhe energjinë arrijnë 2.8% të PBB-së, duke parashikuar mirëmbajtjen e 3,522 km rrugë në 2026–2028, financimin e rrugës Elbasan–Lekaj, zgjerimin e autostradës Tiranë–Durrës dhe Berat–Ballaban, zgjerimin Tiranë–Ndroq–Plepa dhe Elbasan–Qafë Thanë, si dhe projekte hekurudhore (Durrës–Terminali pasagjerëve–Tiranë, Tiranë–Rinas, Vorë–Hani i Hotit, Durrës–Rrogozhinë), përmirësimin e ujit të pijshëm e kanalizimeve dhe ndërtimin e portit të ri të Durrësit (Porto Romano).

Buxheti vendor dhe decentralizimi

Buxheti vendor 2026 parashikon rreth 97.7 miliardë lekë, +9% ndaj një viti më parë, me rritje mesatare të transfertës së pakushtëzuar rreth 6.5% për bashkitë dhe 4.1% për qarqet. Transferta është 1.6 miliardë lekë më e lartë se 2025 dhe 15.5 miliardë lekë më e lartë se 2015, duke u dyfishuar në vlerë. Qeveria e konsideron këtë si dëshmi të decentralizimit real dhe nxitjes së mirëqeverisjes lokale dhe eficiencës së zbatimit të projekteve.

Burimi: Monitor